| สุภาษิตบ่งชี้ | ชาวไทย |
| สอนสั่งบอกความนัย | แห่งถ้อย |
| สำนวนต่างนำไข | ขยายบอก ...มาแม่ |
| คำต่อคำเรียงร้อย | แต่งล้วนโคลงหวาน |
| ๑. กงเกวียนกำเกวียน | เวรสนองเวร กรรมสนองกรรม |
| กงเวียนหมุนเล่นล้อ | รอยกง | |
| เปรียบเฉกกรรมหมายตรง | สู่เจ้า | |
| ใครทำก่อกรรมคง | คืนสู่ ใครแล | |
| กรรมย่อมตามรอยเข้า | แก่ผู้กอบกรรม |
| ๒.กบในกะลาครอบ | ผู้มีความรู้ประสบการณ์น้อย แต่สำคัญตนว่ามีความรู้มาก |
| กะลาครอบคิดฟ้า | กว้างไกล | |
| เหมือนดั่งคนมั่นใจ | เก่งกล้า | |
| คุยโอ่อวดเกินไป | เขาเบื่อ หน่ายนอ | |
| เพียงหนึ่งจากมือคว้า | เท่านี้กลับหลง |
| ๓.กบเลือกนาย | ผู้ที่ต้องการเปลี่ยนผู้บังคับบัญชา |
| มีนายนายไม่ต้อง | ชะตา | |
| นายกี่คนสรรมา | ขุ่นข้อง | |
| เลือกนายเลือกหลายครา | ยากยิ่ง | |
| มาพบนายโฉดต้อง | ตกห้วงเคืองขม |
| ๔.กรวดน้ำคว่ำขัน | ตัดขาดไม่ขอเกี่ยวข้องด้วย |
| กรวดน้ำอุทิศให้ | บอกลา | |
| น้ำจิตคิดเคืองมา | ก่อนนี้ | |
| คว่ำขันตัดสัญญา | พันผูก นาพ่อ | |
| ขันคว่ำบอกความชี้ | เลิกแล้วมิหวน |
| ๕.กระเชอก้นรั่ว | |
| กระเชอภาชนะป้อง | กันของ | |
| กลับรั่วเกินรับรอง | เก็บได้ | |
| เปรียบความเช่นชนผอง | สุรุ่ย สุร่ายแล | |
| มิมุ่งออมเงินไว้ | จ่ายล้วนหมดเปลือง |
| ๖.กระดังงาลนไฟ | หญิงที่เคยแต่งงานหรือผ่านผู้ชายมาแล้ว ย่อมรู้จักชั้นเชิงในการปรนนิบัติเอาใจผู้ชาย |
| กระดังงาผ่านต้อง | ไฟลน | |
| หอมยิ่งหอมอวลอล | ต่างรู้ | |
| เปรียบหญิงม่ายหอมดล | ชายปรารถ- นาแฮ | |
| ประสบการณ์เชิงชู้ | ยั่วเย้าชายหลง |
| ๗. กระดี่ได้น้ำ | สำนวนเปรียบเทียบคนที่แสดงอาการดีใจตื่นเต้นจนตัวสั่น |
| กระดี่ติดแห่งแห้ง | ผื่นนา | |
| มิอาจสืบชะตา | ต่อได้ | |
| ฝนพรมพรั่งพรูมา | เริงรื่น นักแล | |
| ใครเช่นปลาเปรียบไซร้ | ย่อมต้องถูกหยัน |
| ๘.กระดูกร้องได้ | ผลสะท้อนของฆาตกรรมที่ทำให้จับตัวผู้กระทำผิดมาลงโทษได้ |
| คนตายจากเหตุล้วน | ปริศนา | |
| อาจถูกฆาตกรรมพา | ดับสิ้น | |
| ราชการต่างตามหา | เหตุแห่ง ดับแล | |
| ดุจดั่งกระดูกดิ้น | โผล่แจ้งสืบสวน |
| ๑๐.กระต่ายตื่นตูม | คนที่แสดงอาการตกใจโดยไม่ทันสำรวจให้ถ่องแท้ก่อน |
| ตาลตกกระต่ายเต้น | ตกใจ | |
| ฟ้าถล่มลงไผท | กู่ร้อง | |
| พาพรรคพวกบรรลัย | บาดเจ็บ ล้มแล | |
| สอนสั่งประชาต้อง | สติตั้งครวญถวิล |
| ๑๑.กระต่ายหมายจันทร์ | ผู้ชายที่หมายปองผู้หญิงที่ฐานะสูงกว่า |
| จันทร์งามกระต่ายเฝ้า | เพียรมอง | |
| สูงส่งเกินมือปอง | ไขว่คว้า | |
| ชายใดมุ่งจับจอง | หญิงศักดิ์ สูงนา | |
| เฉกเช่นกระต่ายบ้า | เบิ่งจ้องมองจันทร์ |
| ๑๒.กระโถนท้องพระโรง | ผู้ที่ใครๆ ก็พากันรุมใช้อยู่คนเดียว |
| ใครใครยามคับข้อง | ติดคอ | |
| ขากเสลดน้ำลายสอ | ถ่มบ้วน | |
| กระโถนนั่นแหละนอ | รับถ่าย เสมอแล | |
| ใครต่างเรียกใช้ล้วน | เช่นนั้นเปรียบกระโถน |
| ๑๓. กลมเป็นมะนาว | หลบหลีกไปได้คล่องจนจับไม่ติด ( มักใช้ในทางที่ไม่ดี ) |
| มะนาวกลมย่อมกลิ้ง | กลอกไป | |
| เปรียบเช่นคนเลศนัย | เล่ห์ร้าย | |
| พลิกแพลงเปลี่ยนเร็วไว | ผันผ่าน เสมอนอ | |
| คือบ่อับจนคล้าย | เล่ห์ร้อยกลลวง |
| ๑๔.กล้านักมักบิ่น. | กล้าเกินไปมักจะเป็นอันตราย |
| เหล็กกล้าแปรเปลี่ยนได้ | มีดขวาน | |
| กล้าแกร่งยามตัดราน | กิ่งไม้ | |
| จึงเหล็กมิทนทาน | คมบิ่น | |
| คนผิกล้าเกินไซร้ | ส่อเค้าอันตราย |
| ๑๕.กว่าถั่วจะสุกงาก็ไหม้ | ความลังเลใจทำให้แก้ปัญหาได้ไม่ทันท่วงที |
| นำถั่วมาคั่วพร้อม | กับงา | |
| เกินสบจิตปรารถนา | เสร็จพร้อม | |
| ลังเลย่อมนำพา | เหลือหนึ่ง ปรารถนาแฮ | |
| ยามเมื่อตัดใจน้อม | เมื่อนั้นเกินสาย |
| ๑๖.กัดหางตัวเอง | พูดวกไปวนมา |
| อธิบายกี่ครั้ง | พลความ | |
| เวียนว่ายพยายาม | บ่อยครั้ง | |
| คนฟังบ่เห็นตาม | ตัวบอก | |
| พูดวกวนขยายยั้ง | เยี่ยงนี้ความหมาย |
| ๑๗.กำขี้ดีกว่ากำตด | ได้บ้างดีกว่าไม่ได้เลย |
| ทำกิจการต่างล้วน | หวังผล | |
| นิดหน่อยยังพอทน | ต่อเชื้อ | |
| ติดมือหนึ่งมีผล | ดีกว่า ว่างเฮย | |
| ความบ่งบอกติดเนื้อ | ไป่คว้าเพียงลม |
| ๑๘.กวนน้ำให้ขุ่น | ทำเรื่องราวที่สงบอยู่อยู่แล้วให้เกิดวุ่นวายขึ้นมา |
| กวน ตะกอนสงบแล้ว | กลับมา | |
| น้ำ ขุ่นคลักอีกครา | สุดใช้ | |
| ให้ คนตัดปัญหา | เหตุแห่ง เคืองนา | |
| ขุ่น ข่มจิตสงบไว้ | อย่าได้ฟื้นความ |
| ๑๙.ก่อแล้วต้องสาน | เริ่มอะไรแล้วต้องทำต่อให้เสร็จ |
| ก่อ ฐานรูปแบบตั้ง | เป็นทรง | |
| แล้ว ไม่ทำสืบคง | หมดสิ้น | |
| ต้อง สานต่อหมายตรง | จนเสร็จ นาพ่อ | |
| สาน สืบกิจทุกชิ้น | ก่อให้เห็นผล |
| ๒๐.กำแพงมีหูประตูมีช่อง | การที่จะพูดหรือทำอะไรให้ระมัดระวังแม้จะเป็นความลับ เพียงไรก็อาจมีคนล่วงรู้ได้้ |
| กำแพง หนาอย่าได้ | เย็นใจ | |
| มีหู ฟังความนัย | ้แห่งถ้อย | |
| ประตู ปิดระวังไว | ความรั่ว ถึงนา | |
| มีช่อง ทางเพียงน้อย | เยี่ยงนี้ระวังคำ |
| ๒๑.กิ่งทองใบหยก | เหมาะสมกัน |
| กิ่ง กอใบดอกก้าน | เหมาะสม | |
| ทอง คู่หยกนิยม | แต่งสร้อย | |
| ใบ งามกิ่งกลึงกลม | เหมาะแก่ กันนา | |
| หยก คู่ทองเรียงร้อย | เปรียบพ้องชายหญิง |
| ๒๒.กินตามน้ำ | รับของสมนาคุณที่เขาเอามาให้โดยไม่ได้เรียกร้อง ( ใช้กับเจ้าพนักงานผู้มีอำนาจ ) |
| สมนาคุณมอบให้ | จากใจ | |
| เสร็จภารกิจเร็วไว | บ่ช้า | |
| ความหมายที่ซ่อนนัย | บอกบ่ง | |
| ของรับบารมีข้า | เปล่าร้องขู่เข็ญ |
| ๒๓.กินที่ลับไขที่แจ้ง | เปิดเผยเรื่องที่ทำกันในที่ลับ |
| หญิงสาวโดนป่าวร้อง | เสียหาย | |
| ชายเสน่หากลับกลาย | เล่นลิ้น | |
| แฉความเรื่องอับอาย | ทำร่วม กันนา | |
| เผยแผ่ออกมาสิ้น | สิ่งนี้บ่ควร |
| ๒๔.กินนอกกินใน | เอากำไรในการซื้อขายทั้งในราคาและนอกราคาที่กำหนด |
| กิน โกงการจัดซื้อ | สิ่งของ | |
| นอก กัดกินกอบกอง | จากซื้อ | |
| กิน ในจากขายปอง | ผลประ- โยชน์แล | |
| ใน นอกกำไรอื้อ | ต่างล้วนรับผล |
| ๒๕.กินน้ำตาต่างข้าว | ร้องให้เศร้าโศกจนไม่เป็นอันกิน |
| ระทมระทดท้อ | ทุกข์ทน | |
| เศร้าโศกเพราะอับจน | ทุกข์แท้ | |
| น้ำตาหลั่งรินวน | มิขาด สายนา | |
| ข้าวกับกลับเมินแล้ | เพราะเศร้าโศกตรม |
| ๒๖.กินน้ำใต้ศอก | จำต้องยอมเป็นรองเขา ( เมียน้อยที่ต้องยอมลงให้แก่เมียหลวง ) |
| กิน ของเขาที่เจ้า | ของมี | |
| น้ำ จิตตอบไมตรี | ยากให้ | |
| ใต้ คำค่อนขอดขจี | เหลือเจ็บ ทรวงนอ | |
| ศอก ผ่านหยดน้ำไซร้ | อดได้อิ่มเอม |
| ๒๗.กินน้ำเห็นปลิง | รู้สึกตะขิดตะขวงใจกินไม่ลง |
| กิน น้ำกลับไม่สู้ | สนิทใจ | |
| น้ำ แอ่งปลิงระไว | หวุ่นว้า | |
| เห็น ปลิงดื่มมิไหว | จิตขวง นาพ่อ | |
| ปลิง เปรียบคนมิกล้า | ขัดข้องอายใจ |
| ๒๘.ไก่แก่แม่ปลาช่อน | หญิงที่ค่อนข้างมีอายุ ทีมีมารยาเล่ห์เหลี่ยมมาก |
| ไก่แก่ชาญเชี่ยวด้วย | เชิงชัย | |
| ปลาช่อนหลายขวบขัย | แก่กล้า | |
| สำนวนซ่อนความนัย | บอกกล่าว | |
| สาวใหญ่ดูทีช้า | เล่ห์นั้นมากหลาย |
| ๒๙.กินอยู่กับปากอยากอยู่กับท้อง | รู้ดีอยู่แล้วเสแสร้งทำไม่รู้ |
| กินอยู่ ใครต่างรู้ | เห็นการณ์ | |
| กับปาก ขยับกลับพาล | ไป่รู้ | |
| อยากอยู่ อย่างยาวนาน | กลบเกลื่อน ตนแล | |
| กับท้อง ตนเองสู้ | ปัดป้องรู้เห็น |
| ๓๐.เก็บดอกไม้ร่วมต้น | เคยทำบุญกุศลร่วมกันมาแต่ในชาติก่อนจึงมาอยู่ร่วมกันในชาตินี้ |
| เก็บดอกไม้ร่วมต้น | กันมา | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ความซ่อนบอกภาษา | ว่าไว้ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ทำบุญร่วมชะตา | ชาติก่อน นี้เฮย | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ผลก่อเกิดดลให้ | ชาตินี้พบกัน |
1 ความคิดเห็น:
คุณครูทำให้พวกเรารู้คำโคลงมากขึ้นค่ะ
แสดงความคิดเห็น